İsrail basını, ABD Başkanı Donald Trump’ın 13-16 Mayıs tarihleri arasında Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni kapsayan Orta Doğu turunun, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya açık bir şekilde "kovuldun" mesajı verdiğini öne sürdü. Trump’ın bu ziyareti, Tel Aviv ile Washington arasındaki ilişkilerde derin bir çatlak yaşandığına işaret eden yorumlara neden oldu.
Tel Aviv’in Askeri Üstünlüğü Tehlikede mi?
İsrail, uzun süredir ABD ile olan özel savunma ilişkisi sayesinde Orta Doğu’daki "niteliksel askeri üstünlüğünü" koruyordu. Ancak Trump yönetiminin son dönemde İran ile yeniden nükleer müzakere masasına oturması, Yemen’de Husilerle ateşkes ilan etmesi ve Suriye yaptırımlarını kaldıracağını duyurması gibi adımlar, bu üstünlüğü tehdit eder hale geldi.
Ayrıca ABD’nin Suudi Arabistan’a hayalet uçaklar, Türkiye’ye orta menzilli füze sistemleri ve gelişmiş mühimmat satışına yeşil ışık yakması, İsrail’in bölgede yalnızlaştığı yorumlarını beraberinde getirdi.
"Washington’a Giden Yol Artık Tel Aviv’den Geçmiyor"
Walla haber sitesinden Ben Caspit, "İsrail, Orta Doğu’daki diplomatik şölenin dışında bırakıldı" diyerek dikkat çekici ifadeler kullandı. Caspit’e göre, eskiden Washington’a giden yol Tel Aviv’den geçerken, bugün bu yol Riyad, Doha, Abu Dabi ve Ankara’dan geçiyor.
Caspit, İsrail’in kuruluşundan bu yana ABD ile olan istikrarlı ilişkiler sayesinde ayakta kaldığını, ancak Netanyahu döneminde bu denklemin değiştiğini yazdı. "Cehenneme giden yol İsrail’den geçiyor" ifadeleriyle Netanyahu’nun politikalarının ABD-İsrail ilişkilerine zarar verdiğini vurguladı.
Haaretz: Netanyahu’ya “Kovuldun” Mesajı Verildi
Haaretz gazetesi yazarı Yossi Verter ise Trump’ın ziyaretinin Netanyahu’ya diplomatik bir mesaj içerdiğini belirtti: “Kovuldun.” Verter’e göre, İsrail Başbakanı yolsuzluk davası nedeniyle Tel Aviv’de hakim karşısına çıkarken, Trump bölgedeki liderlerle ekonomik ve askeri iş birlikleri kuruyordu.
Yazıda, Netanyahu’nun yönetimindeki İsrail’in "kanlı bir çamurun içinde debelendiği" ve Trump’ın yeni favori müttefiklerinin artık İsrail dışındaki ülkeler olduğu vurgulandı.
The Jerusalem Post: Netanyahu, Trump’ın Müttefiki Olmaktan Uzak
The Jerusalem Post’ta yer alan Amotz Asa-el imzalı analizde, Netanyahu’nun Trump üzerindeki etkisinin sona erdiği ifade edildi. Trump’ın İran’la müzakerelere dönmesi, Suriye’ye uygulanan yaptırımların sona ermesi ve Yemen’deki çatışmalar konusunda izlediği yeni yol haritası, İsrail’in dış politika beklentileriyle çelişiyor.
Ayrıca Türkiye’ye F-35 savaş uçaklarının satışına dair olumlu sinyaller verilmesi, İsrail basınında "stratejik bir kırılma" olarak değerlendirildi. Trump’ın, Gazze konusunda Netanyahu’yu dışlayarak Hamas’la doğrudan müzakere etmesi, dikkat çeken diğer bir gelişme olarak öne çıktı.
Yedioth Ahronoth: Amerikalılar İsrail’e Jest Yapmaya Niyetli Değil
Avi Askhenazi’nin Yedioth Ahronoth gazetesinde kaleme aldığı yazıda, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance’in Vatikan ziyaretinden sonra İsrail’e uğrayıp uğramayacağı konusundaki belirsizlik gündeme getirildi. Askhenazi, Trump’ın Netanyahu’ya "teselli" niteliğinde bile olsa diplomatik destek sunmaya yanaşmadığını ifade etti.
Amerikalı yetkililerin Gazze politikası başta olmak üzere İsrail'e baskıyı artırdığına dikkat çeken Askhenazi, "Amerikalılar İsrail’e jest yapmaya niyetli değil." ifadelerini kullandı.
Trump Döneminde İsrail’in ABD ile İlişkileri Değişiyor
Donald Trump’ın Orta Doğu ziyareti, İsrail’in uzun süredir sahip olduğu stratejik ayrıcalıkların sona ermekte olduğuna işaret ediyor. İsrail basını, Netanyahu’nun ABD’deki yeni yönetimle uyum sağlayamamasının ülkenin bölgedeki statüsünü zayıflattığını düşünüyor.
Gelişmeler, İsrail’in askeri ve diplomatik yalnızlık riskiyle karşı karşıya kalabileceğine dair güçlü bir işaret olarak değerlendiriliyor.
