İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in sert açıklamaları, ABD Başkanı Donald Trump ile Tahran arasındaki söz düellosunu alevlendirdi. Hamaney, Trump’ı “yalancılıkla” suçlayarak, ABD’nin barış söylemlerinin samimiyetsiz olduğunu savundu. Trump’ın Orta Doğu turundaki suçlamalarına yanıt veren İran, nükleer görüşmelerin gölgesinde gerilimi tırmandıran bir diplomasi krizine sürüklendi. İşte detaylar…
Hamaney’in Çıkışı: “Trump Yalan Söylüyor”
Ayetullah Ali Hamaney, 17 Mayıs 2025’te İran devlet televizyonunda yaptığı konuşmada, Trump’ın “gücü barış için kullanma” iddiasını sert bir dille eleştirdi. “Onlar ne zaman barış için güç kullandılar ki? Trump yalan söyledi,” diyerek ABD’yi samimiyetsizlikle suçladı. Hamaney, Trump’ın Suudi Arabistan’daki konuşmasını “utanç verici” bulduğunu söyledi ve “Bu sözler hem konuşan kişi hem de Amerikan halkı adına seviyesiz,” diye ekledi.
Trump’ın Orta Doğu Turu ve Suçlamaları
Trump, 12-15 Mayıs 2025’te Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni kapsayan Orta Doğu turunda İran’ı hedef aldı. Riyad’daki bir yatırım forumunda, İran liderliğini “yolsuzlukla” suçlayarak, “Halklarının servetini çalıp terörü finanse ediyorlar,” dedi. Ancak aynı turda Tahran’a “zeytin dalı” uzattığını iddia ederek, nükleer silah geliştirmelerine izin vermeyeceğini vurguladı. Bu çelişkili mesajlar, İran’da “ABD neyin peşinde?” sorularını beraberinde getirdi.
Nükleer Görüşmelerde Gergin Diplomasi
Washington ve Tahran, Nisan 2025’ten bu yana Umman’ın arabuluculuğunda nükleer görüşmeler yürütüyor. 10 Mayıs’ta Maskat’ta tamamlanan dördüncü tur görüşmelerde, ABD’nin İran’a yazılı bir nükleer anlaşma önerdiği belirtildi. Ancak İranlı yetkililer, Trump’ın kamuoyunda sert, kapalı kapılar ardında ise ılımlı bir tutum sergilediğini savunarak, bu “ikiyüzlülüğün” süreci baltalayabileceğini söyledi. Trump’ın “İran teklifimizi kabul etmezse kötü şeyler olur” tehdidi, Tahran’da “kafa karıştırıcı” bulundu.
İran’dan Net Mesaj: “Tehditlerden Korkmuyoruz”
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, 17 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, diyaloğa açık olduklarını ancak baskıya boyun eğmeyeceklerini vurguladı. “Müzakereye inanıyoruz, ama tehditlerden korkmuyoruz. Yasal haklarımızdan vazgeçmeyeceğiz,” diyen Pezeşkiyan, İran’ın nükleer programını savundu. Görüşmeler devam edecek, ancak bir sonraki tur için tarih henüz belirlenmedi.
Krizin Gölgesinde Belirsiz Gelecek
Tahran-Washington arasındaki bu söz düellosu, nükleer görüşmelerin en kritik aşamasında geldi. Trump’ın Mart 2025’te Hamaney’e gönderdiği mektup, doğrudan müzakere çağrısı ve tehditler içeriyordu, ancak İran bu mektuba “ABD’nin taleplerini kabul etmeyeceğiz” yanıtıyla kapıyı kapattı. Hamaney’in son açıklamaları, İran’ın geri adım atmayacağını gösteriyor. Gözler, Umman’daki bir sonraki görüşme turunda ve tarafların nasıl bir yol izleyeceğinde. Orta Doğu, bu gerilimin sonuçlarını yakından hissedecek.