Faşizm, 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan, otoriter, aşırı milliyetçi ve totaliter bir siyasi ideolojidir. Devletin mutlak üstünlüğünü savunan bu sistem, bireysel özgürlükleri kısıtlar, tek parti yönetimiyle toplumu sıkı bir kontrol altına alır ve güçlü bir lider kültü etrafında şekillenir. Faşizm, ekonomik, sosyal ve kültürel hayatı devletin çıkarlarına göre düzenlemeyi amaçlar; militarizm, propaganda ve baskıcı politikalarla tanınır.
Faşizm Ne Zaman Ortaya Çıktı?
Faşizm, ilk olarak 1919’da Benito Mussolini’nin İtalya’da kurduğu Faşist Parti ile ortaya çıkmıştır. 1922’de iktidara gelen Mussolini, demokratik kurumları ortadan kaldırarak totaliter bir rejim kurdu. İtalya’da faşizm, ekonomik modernizasyon ve ulusal birlik vurgusuyla destek buldu, ancak baskıcı politikaları ve saldırgan dış politikasıyla eleştirildi.
Almanya’da Adolf Hitler liderliğindeki Nasyonal Sosyalist (Nazi) Partisi, faşizmin daha aşırı bir versiyonunu uyguladı. 1933’te iktidara gelen Naziler, ırkçı ideolojileri ve Yahudi Soykırımı (Holokost) ile tarihe damga vurdu. İspanya’da Francisco Franco’nun rejimi ve Japonya’daki militarist yönetim de faşist özellikler taşıyordu.
Faşist Kime Denir?
Faşist, radikal bir ideoloji olan faşizmi benimseyen, destekleyen veya uygulayan kişilere denir. Faşizm, aşırımilliyetçilik, otoriter yönetim, bireysel özgürlüklerin kısıtlanması ve toplumsal baskıyı savunan totaliter bir siyasisistemdir.
“Faşist” terimi, siyasi tartışmalarda sıkça bir suçlama olarak kullanılır. Ancak bu etiketi kullanırken, kişinin gerçekten faşist ideolojiyi benimseyip benimsemediğini anlamak önemlidir. Yanlış veya abartılı kullanımlar, terimin anlamını sulandırabilir ve tartışmaları verimsiz hale getirebilir.
Faşizmin Türkçesi Nedir?
Faşist terimi, ciddi bir ideolojik anlam taşır ve kullanımı dikkat gerektirir. Faşizm Türkçe'de kelime anlamı tam karşılık bulamasa da "ırkçılık" denebilir. Faşizm genel olarak aşırı sağcılık ile de ilgilidir ve Türkiye'de aşırı milliyetçilik-sağcılık gibi unsurlarla da ilişkilendirilir.
