BMMYK’nin sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşıma göre, Esed rejiminin çöküşünden bu yana yaklaşık 400.000 Suriyeli mülteci komşu ülkelerden, 1 milyondan fazla iç göçmen ise Suriye içindeki yerlerinden evlerine döndü. Bu, toplamda 1,4 milyondan fazla Suriyelinin vatanlarına geri döndüğü anlamına geliyor. Geri dönenlerin yarısı Lübnan’dan, %22’si Türkiye’den ve %13’ü Irak’tan gelirken, Ürdün ve Mısır gibi ülkelerden de önemli sayıda dönüş yaşandı.
BMMYK’nin sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşıma göre, Esad rejiminin çöküşünden bu yana yaklaşık 400.000 Suriyeli mülteci komşu ülkelerden, 1 milyondan fazla iç göçmen ise Suriye içindeki yerlerinden evlerine döndü. Bu, toplamda 1,4 milyondan fazla Suriyelinin evlerine geri döndüğü anlamına geliyor. Ürdün ve Mısır gibi ülkelerden de önemli sayıda dönüş yaşandı.
Geri Dönüşün Arkasındaki Dinamikler
Suriye’deki iç savaş, 2011 yılında başlayan protestoların ardından milyonlarca insanın yerinden edilmesine neden oldu. Savaş boyunca 13 milyondan fazla Suriyeli evlerini terk etmek zorunda kaldı; 5 milyonu komşu ülkelere sığındı, 7,4 milyonu ise ülke içinde yerinden edildi. Esed rejiminin Aralık 2024’te çökmesi, Suriye’nin yeni lideri Ahmed el-Şara yönetiminde bir geçiş dönemine girmesiyle, birçok Suriyeli için eve dönüş umudu doğurdu.
Geri dönüşlerin hızlanması, rejim değişikliğinin yarattığı görece istikrar ve yeni yönetimin vaat ettiği reformlarla ilişkilendiriliyor. El-Şara, geçici bir anayasa imzalayarak beş yıllık bir geçiş dönemi sözü verdi ve tüm Suriyelilerin haklarının korunacağını taahhüt etti. Ancak, ülkede hala devam eden yerel çatışmalar, ekonomik zorluklar ve altyapı eksiklikleri, geri dönüş sürecini karmaşık hale getiriyor.
Suriye’de rejim değişikliğine rağmen, özellikle Şam yakınlarında ve Kürt kontrolündeki bölgelerde yerel çatışmalar devam ediyor. Aralık 2024’ten bu yana Suriye Demokratik Güçleri’ne yönelik saldırılar, güvenliğin hala kırılgan olduğunu gösteriyor. Ayrıca, eski rejim yanlılarının varlığı ve İsrail’in Suriye’deki askeri operasyonları, bazı mültecilerin geri dönme konusunda tereddüt etmesine neden oluyor.
BMMYK, 2025’te 3,5 milyona kadar Suriyelinin evine dönebileceğini öngörüyor, ancak bu hedef, uluslararası yardımın artmasına ve Suriye’deki istikrarın güçlenmesine bağlı.
