Türk dizileri tüm dünyada gerçek bir sansasyon haline gelmiştir. Milyonlarca kadın, güzel aşk hikayelerini, karizmatik kahramanları ve tutkulu sahneleri izleyerek ekranların başında donuyor. Ancak artık bu hayaller yasaklanabilir!
Peki neden Rusya Meclisi ve televizyonları Türk dizileriyle mücadele kararı aldı ve hangi argümanları öne sürmektedir?Türk dizilerinin Rus toplumu ve özellikle de Rus kadınları için ne anlama geldiğini ve neden bu kadar büyük bir tepkiye yol açtığını incelendiğinde çıkan sonuçlar oldukça ilginç.
Rus Aktivistleri, Türk televizyon ürünlerine karşı bu “protesto” dalgasını, Türkiye'den gelen oyuncuların Moskova'ya gelişinin etrafında ne kadar heyecan olduğunu görünce Mart 2025 başlatmaktadır. ‘Muhteşem Yüzyıl’ve ‘Kara Sevda’ dizilerin yıldızı Burak Özçivit, yıllardır Rus kadınların gözünde bir “erkek ideali” olmaktadır. ‘Erkenci Kuş’ ve ‘Bay Yanlış’ dizileriyle tanınan Türk oyuncusu Can Yaman, başrol oynadığı yeni dizisi ‘El Turco’nun tanıtımı için 19 mart 2025’te Moskova'ya geldi. Rus hayranları ‘Ritz-Carlton’ Oteli'nin önünde oyuncudan imza alma ya da fotoğraf çektirme dileğiyle tam beş saat soğukta bekledi...
Sonrasında da “Rusya Gazileri” aktivist hareketi Roskomnadzor’a (Medya alanında kontrol ve denetim sağlayan Federal Yürütme Organı), Devlet Duması ile Kültür Bakanlığı'na da Türk dizilerinin Rusya Federasyonu'nda gösterilmesinin yasaklanması talebiyle başvurdu. Hareketin başkanı Ildar Rezyapov, Türk dizilerinin Rus izleyicilerin gözünde gerçekçi olmayan bir erkek imajı yaratması nedeniyle demografiyi olumsuz etkilediğini duyurdu. Türkiye'nin film yapımlarının şekillendirdiği gerçekçi olmayan davranışları ileri sürüyor ve Rusya'daki kadınların ülkenin erkeklerine olan ilgisini kaybetmede suçladı. Aynı zamanda yerli dizilerde Rusya'daki erkekler alkolik ve despot olarak tasvir edilirken, Türk dizilerindeki erkekler bi ‘türk prensi’ imajını yaratmaktadır. Rezyapov'a göre bu, Rusya'da zaten kötü olan doğum oranının düşmesine ve aile kurumu’nun yok olmasına neden oluyor. Bu bağlamda, yıkıcı propagandanın yasal bir tanım ihtiyacı gerektiğini öne sürdü. Ancak sosyologlara göre asıl soru, bunun gerçekten aileyi güçlendirmeye ve Rus erkeklerinin popülaritesini artırmaya yardımcı olup olmayacağı. Ne olsa olsun bu sorun, ekrandaki yakışıklı aktörlerden çok daha derin. Sonuç olarak da bu konuda, Rusya Kültür Bakanlığı şöyle bir duyuruda bulundu: “Kiralama sertifikaları, üretim ülkelerinden bağımsız olarak Rusya Federasyonu topraklarında dağıtılması yasaklanan bilgileri içermeyen filmler için verilir. Rusya Federasyonu Kültür Bakanlığı, yerli sinemanın desteklenmesi kapsamında, ulusal filmlerin üretimine destek sağlamak için rekabetçi seçimler yapmaktadır. Seçimler, geleneksel değerlerin korunmasına ve aile kurumunun yaygınlaştırılmasına yönelik öncelikli temalara uygun olarak gerçekleştiriliyor.”
Bununla birlikte, Rus Aktivistlerine göre sorun sadece demografik ve sosyal değildir, aynı zamanda siyasi ve psikolojik. Türk dizileri sadece günlük yaşamının bir parçası ve melodram değildir, bir ‘yumuşak güç’tür. Türkiye, dizi kültür’ün bir etki aracı olarak kullanarak psikolojik savaş yönetmektedir. Bu etki farklı ülkelere yabancı değerleri teşvik etmektedir. Örnek olarak, Rusya’da Türk dizileriyle etkilenen kadınlar tarafından aşk, kadın-erkek ilişkileri ve aile değerleri sosyal medyada her gün popülerleşmektedir. Kadınlar kocalarıyla türk dilinde mesajlaşma videoların paylaşıyorlar. ‘Aşkım’, ‘sevgilim’, ‘birtanem’ gibi kelimeleri sürekli kullanmaya başlamadılar. Rusya’da Türk dili kursları açılıyor ve üniversitelerde Türkiye ile ilişkin bölümlere ilgi artıyor.
Peki Rusya’da bu yasaklama Rus Meclisi tarafından kabul edilirse ne olacak? İlk olarak, ülkede kanallar ve çevrimiçi sinemalar popüler Türk projelerini platformlardan kaldıracak. İnsanların en sevdiğiniz dizileri (Muhteşem Yüzyıl, Sen Çal Kapımı, Kara Sevda vb.) resmi erişimden kaybolacak. Bunula birlikte, ülkede yasadışı içeriğin popülaritesi artacak. Hayranlar en sevdikleri programları bulamayınca doğal olarak izlemenin bu yoluna başvuracak.
Acaba Rusya platformları ve Türk dizilerin hayranları buna hazır mı? Hazır değilse, bu nasıl bir sonuçlara yol açacaktır?
