Olası bir büyük İstanbul depremi yalnızca konutları değil, Türkiye’nin üretim gücünü de hedef alıyor. Bilim insanlarının yıllardır uyardığı büyük Marmara depremi kapıda. Uzmanlara göre, İstanbul’da 7 ve üzeri büyüklüğünde bir deprem yaşanması halinde sadece can kaybı değil, ekonomik, lojistik ve siyasi bir çöküş de kaçınılmaz hale gelebilir.

Sanayi 40-50 Yıllık Binalarda Çalışıyor

Akyapı Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Dinçel, İstanbul’daki organize sanayi bölgelerinde hâlâ 40-50 yıllık yapılarda üretim yapıldığını belirterek, “Bu yapılar çökerse, sadece İstanbul değil, Türkiye ekonomisi durur” dedi. Avrupa ve Anadolu yakasındaki 8 organize sanayi bölgesinde yüz binlerce kişi çalışıyor. Bu yapıların çoğunun depreme dayanıklı olmadığı ifade ediliyor.

Deprem Senaryosu Korkutuyor

Bilimsel çalışmalara göre, olası büyük İstanbul depreminde:

Bu sadece İstanbul’u değil, ülke genelinde tedarik zincirini, üretimi ve dış ticareti de felç eder. Lojistik ağlar çöker, istihdam kayıpları yaşanır, pazarlar kaybedilir. Tüm Türkiye ekonomik buhrana sürüklenir.

Naci Görür: “Hazırlanmazsak Türkiye Belini Doğrultamaz”

Deprem bilimci Prof. Dr. Naci Görür, “Marmara’da deprem olursa bu ülke belini kolay kolay doğrultamaz” diyerek uyarıyor. Kahramanmaraş ve Gaziantep depremlerinin sanayi altyapısını nasıl yok ettiğini hatırlatan Görür, aynı senaryonun İstanbul’da gerçekleşmesi halinde sonuçların çok daha yıkıcı olacağını belirtti.

“Hazırlanmak için 20 milyar dolardan kaçarsan, 100 milyar dolar ödersin. Can kaybı da cabası” diyen Görür, başta TÜSİAD ve ticaret odaları olmak üzere özel sektör temsilcilerine, “Tesisleriniz depreme hazır mı?” diye sordu. İstanbul’daki sanayi kuruluşlarının büyük bölümünün Marmara dışına taşınması gerektiğini vurguladı.

7 Maddelik Kurtuluş Planı

Naci Görür’ün İstanbul için önerdiği 7 maddelik eylem planı şöyle:

  1. Sanayi kuruluşları Marmara dışına taşınmalı.

  2. İstanbul’a nüfus çekecek yatırımlar durdurulmalı.

  3. Yeni bina ruhsatı verilmemeli, imar kısıtlanmalı.

  4. Mevcut yapı stoku hızla depreme dayanıklı hale getirilmeli.

  5. Bu süreçleri engelleyen yasalar değiştirilmelidir.

  6. Bina denetimleri vatandaş isteğine bağlı olmadan yapılmalıdır.

  7. Deprem dirençsiz binalar devlet eliyle güçlendirilmeli ya da yıkılıp yeniden yapılmalıdır.

Sismik İzolatör Şart

Uzmanlar, Japonya ve Şili gibi ülkelerde yaygın olan sismik izolatör teknolojisinin Türkiye'de de yaygınlaştırılmasıgerektiğini vurguluyor. Bu sistem, deprem anında yapıların zarar görmesini büyük ölçüde engelliyor ve yerli olarak üretilebiliyor. Prof. Dr. Beyhan Bayhan ve Prof. Dr. Gökhan Özdemir, “İzolatörlü binalar hayat kurtarır” diyerek bu teknolojinin acilen uygulanması çağrısında bulundu.

Sanayi Dönüşümüne Acil Başlanmalı

Akyapı’nın sanayi dönüşümü için başlattığı projeler, bu konuda atılmış somut adımlar arasında yer alıyor. Dinçel, “Ticarethane Hadımköy, Başakşehir, Metkap ve Dudullu projeleriyle sanayi dönüşümüne öncülük ediyoruz. Ayrıca, Türkiye’nin ilk deprem izolatörlü toplu konut projesi olan Mavera Comfort’la dayanıklılıkta örnek olduk” dedi.