Eğitim Hayatı
1892 yılında Antep’te doğmuştur. İlk ve orta eğitimini Hatay’da tamamlanmıştır. 1909’da meydana gelen Ermeni olayları nedeniyle eğitimini yarıda bırakmak zorunda kaldı ve eğitimini özel dersler almak suretiyle sürdürmüştür.
Siyasi Hayatı ve Kariyeri
1915-1916 yıllarında ordu emrine girerek Kırıkhan-Hassa arasında askerî sevkiyat ve top nakli için yapılmakta olan yolda görev almıştır. Daha sonra Halep’te ordu kumandanı Nihad Paşa’nın maiyetinde istihbarat görevlisi olarak çalışmıştır. Savaşın Osmanlı Devleti’nin yenilgisiyle sonuçlanması üzerine buradan ayrılmıştır. 14 Kasım 1918 tarihinde İskenderun Limanı’na asker çıkarıp Aralık 1918’de Türk bölgeleri olan Antakya, İskenderun, Belen, Reyhaniye, Ordu ve Bayır-Bucak bölgelerini işgal eden Fransızlar’a karşı direniş hareketinin örgütlenmesine ön ayak olmuştur. Misak-ı Millî kararlarının 28 Ocak 1920'de kabul edilmesinin ardından Hatay’ın bu sınırlara dâhil olup olmadığını Mustafa Kemal Paşa’ya soran Tayfur Sökmen, Hatay’ın dâhil olduğunu ve 2. Kolordu ile irtibata geçmesi gerektiği cevabını almıştır. Maraş’taki 2. Kolordu Komutanı Selahattin Adil Paşa’dan destek sözü alan Sökmen, Eylül 1920’de Reyhanlı’da Kuva-yı Milliye teşkilatını kurarak Fransızlara karşı direnişe geçmiştir.
20 Ekim 1921’de Türkiye ile Fransa arasında imzalanan Ankara İtilafnamesi ile Fransa’nın Anadolu’da işgal ettiği bölgelerden çekilmesiyle İskenderun Sancağı hariç Türkiye’nin güney sınırları kesinleşmiştir. Fransızlar, İskenderun Sancağı ile ilgili Ankara İtilafnamesi ile kabul ettikleri hükümleri uygulamamış ve Türklere yönelik baskılarını artırmışlardır. Fransız baskıları artınca Tayfur Sökmen hakkında gıyabında idam kararı verildi. Reyhanlı’dan Adana’ya geçen Sökmen, burada İskenderun ve Havalisi Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ni kurarak mücadelesini sürdürmüştür. Cemiyet, 1923’te resmen “İskenderun, Antakya Türk Yurdu Cemiyeti” adını aldı ve başkanlığına Sökmen getirilmiştir. 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Antlaşması’yla İskenderun Sancağı, Ankara İtilafnamesi hükümleri gereği Türkiye sınırları dışında bırakılmıştır. 1935´te Antalya bağımsız milletvekili seçilerek TBMM´ye girmiştir. 1936´da Fransa´nın Suriye ve Lübnan´a bağımsızlık vermesi üzerine, Türkiye, İskenderun sancağını da bağımsızlığa kavuşturmak için girişimlere başlamıştır. Ocak 1937´de İskenderun sancağına, Dışişlerinde Suriye´ye bağlı, ama kendi anayasasıyla yönetilen yarı bir sancak statüsü tanınmıştır.
Sancağının adı da Hatay olarak değiştirilmiştir. Uluslararası koşulların da dayatması sonucunda varılan anlaşmayla, Milletler Cemiyeti 19 Mayıs 1937´de Hatay için bir anayasa kabul etmiştir. Uzun süren görüşmelerden sonra, Türk ve Fransızlardan oluşan bir kurulun gözetiminde Hatay Cumhuriyeti´nin kurulduğu ilan edilmiştir. Cumhurbaşkanlığına da Tayfur Sökmen´i seçilmiştir. Hatay Cumhuriyeti, 29 Haziran 1939´da Millet Meclisi kararıyla Türkiye Cumhuriyetine katılmıştır. Cumhurbaşkanlığı görevi sona eren Sökmen, 1950´ye kadar Antalya, 1950-54´de Hatay milletvekili olarak TBMM´de yer almıştır. 1969´da kontenjan senatörü olarak Cumhuriyet Senatosu´na girmiş, 1975 yılında siyasi hayattan çekilmiştir. Tayfur Sökmen, 1980 yılında İstanbul´da vefat etmiştir.
Eseri:
Tayfur Sökmen, "Hatay´ın kurtuluşu İçin Harcanan Çabalar" (1978)
