İsviçre merkezli Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI)'nin kapsamlı raporu, 2024 yılındaki küresel askeri harcamaların önceki yıla oranla %9.4'lük çarpıcı bir artış kaydettiğini ortaya koydu. Bu oran, Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana görülen en yüksek yıllık artış olarak dikkat çekiyor. 2024 aynı zamanda, küresel askeri harcamaların on yıldır aralıksız olarak arttığı bir dönemin son halkası oldu.
ABD ve Çin Zirvede, Türkiye yükselişte
SIPRI'nin detaylı analizine göre, 2024 yılında en yüksek askeri harcamayı yapan ilk üç ülke sırasıyla Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve Rusya oldu. Küresel toplamın %37'sini oluşturan ABD, savunma bütçesini 997 milyar dolara çıkardı. %12'lik paya sahip Çin'in askeri harcamaları 314 milyar dolara ulaşırken, Rusya'nın savunma bütçesindeki %38'lik önemli artışla bu rakam 149 milyar dolara yükseldi.
Avrupa kıtasında ise Almanya, 88.5 milyar dolarlık savunma harcamasıyla liderliği üstlenerek dünya sıralamasında dördüncü sıraya yerleşti. Almanya'yı Hindistan, Birleşik Krallık, Suudi Arabistan ve Ukrayna takip etti. Türkiye, 2024 yılında gerçekleştirdiği 25 milyar dolarlık savunma harcamasıyla küresel listede 17. sıraya yükseldi. Önceki raporda 19. sırada bulunan Türkiye, savunma bütçesinde %12'lik bir artış kaydetti.
Orta Doğu'da dikkat çekici artış: İsrail öne çıkıyor
Orta Doğu'daki askeri harcamalarda ise en dikkat çekici yükseliş İsrail'de yaşandı. Ülke, 2024 yılında savunma bütçesini %65 oranında artırarak 46.5 milyar dolara çıkardı. Gayri Safi Yurtiçi Hasılası'nın (GSYİH) %34'ünü savunmaya ayıran Ukrayna da bu alanda öne çıkan ülkelerden biri oldu.
Türkiye'nin NATO hedefine yaklaşımı
NATO'nun ikinci büyük ordusuna sahip olan Türkiye, 2024 yılında GSYİH'sinin %1.9'unu savunmaya ayırarak NATO'nun belirlediği %2'lik savunma harcaması hedefine doğru önemli bir adım attı. Küresel savunma harcamaları içindeki payı ise %1 olarak belirlendi.
SIPRI'nin bu kapsamlı çalışması, dünya genelindeki jeopolitik istikrarsızlıkların ve devam eden çatışmaların ülkelerin savunma bütçeleri üzerindeki doğrudan ve önemli etkisini açıkça gösteriyor. Türkiye'nin de bu küresel eğilime paralel olarak savunma harcamalarını artırması dikkat çekici bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
2024 Yılında En Fazla Askeri Harcama Yapan İlk 10 Ülke (Milyar Dolar)
| Sıra | Ülke | Askeri Harcama (Milyar $) | Küresel Pay (%) |
Yıllık Değişim (%) |
| 1 | ABD | 997 | 37 | - |
| 2 | Çin | 314 | 12 | - |
| 3 | Rusya | 149 | - | +38 |
| 4 | Almanya | 88.5 | - | +30 |
| 5 | Hindistan | 81.4 | - | - |
| 6 | İngiltere | 74.9 | - | - |
| 7 | Suudi Arabistan | 71.1 | - | - |
| 8 | Ukrayna | 65.2 | - | +36 |
| 9 | Fransa | 61.3 | - | - |
| 10 | Japonya | 50.2 | - | - |
| 17 | Türkiye | 25 | 1 | +12 |
