TBMM Genel Kurulu’nda, engelli bireylerin toplumsal hayata katılımını güçlendirmek ve sorunlarına kalıcı çözümler bulmak için Meclis Araştırma Komisyonu kurulması kararı alındı. Muhalefet partilerinin önergesiyle hayata geçen bu adım, tüm siyasi partilerin desteğiyle kabul edildi. Yeni Yol Partisi vekili Elif Esen’in “Engelli Bakanlığı kurulsun” önerisi ise dikkat çekti. İşte bu önemli gelişmenin detayları…
Engellilerin Sesine Kulak Verildi
Engelli bireylerin eğitim, istihdam, erişim ve ayrımcılık gibi sorunları, yıllardır çözüm bekliyor. Muhalefet partilerinin TBMM’ye sunduğu önergeyle, bu sorunları derinlemesine araştırmak için bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulması kararlaştırıldı. Komisyon, 22 üyeden oluşacak, 3 ay boyunca çalışacak ve gerektiğinde Ankara dışında da incelemeler yapacak. Bu karar, engelli vatandaşlar ve aileleri için umut verici bir adım olarak görülüyor.
“Engelli Bakanlığı Kurulsun” Çağrısı
Yeni Yol Partisi İstanbul Milletvekili Elif Esen, önergenin ön görüşmesinde söz alarak çarpıcı bir öneride bulundu: “Engelli Bakanlığı kurulmalı!” Esen, engelli bireylerin sorunlarının dağınık bir şekilde farklı kurumlar tarafından ele alındığını, bu yüzden bütüncül bir stratejiye ihtiyaç olduğunu vurguladı. “Nüfusumuzun büyük bir kısmını ilgilendiren bu konuda köklü çözümler üretmeliyiz. Günübirlik yaklaşımlar yerine, engelli hizmetlerini tek çatı altında toplayacak bir bakanlık şart,” dedi. Esen, 2005’teki Engelliler Kanunu’nda öngörülen düzenlemelerin yıllardır ertelendiğini de hatırlatarak, acil harekete geçme çağrısı yaptı.
Eğitimde Eksiklikler: “Kâğıt Üzerinde Haklar Yeterli Değil”
İYİ Parti Manisa Milletvekili Şenol Sunat, engelli bireylerin anayasal eğitim hakkının pratikte uygulanmadığını söyledi. “Devlet okullarında işitme engelli çocuklar için altyapı yok, işaret dili bilen öğretmen yok, görme engelli çocuklar için materyal yok,” diyen Sunat, her engelli bireyin farklı ihtiyaçları olduğunu vurguladı. Otizmli, bedensel engelli ya da işitsel engelli çocukların aynı çözümlerle yetindirilmeye çalışıldığını eleştiren Sunat, “Sistem hem engelli çocukları hem de öğretmenleri yalnız bırakıyor,” dedi. Sunat da Esen gibi, engelli sorunlarını kurumsal bir zemine oturtacak bir bakanlık fikrini destekledi.
İstihdam ve Erişim: “Kaldırımlar Bile Engel”
MHP Çankırı Milletvekili Pelin Yılık, engelli bireyleri toplumun ayrılmaz bir parçası olarak gördüklerini belirtti. Ancak eğitim, istihdam, ulaşım ve sosyal hizmetlerde ciddi engellerle karşılaşıldığını söyledi. “Bazıları için kaldırımlar, merdivenler, toplu taşıma gerçek birer engel,” diyen Yılık, çalışabilir engelli nüfusun büyük kısmının iş gücüne katılamadığını ifade etti. İstihdam edilenlerin ise düşük ücret, ayrımcılık ve terfi engeli gibi sorunlarla mücadele ettiğini anlattı. Yılık, kota sisteminin etkinleştirilmesi ve korumalı iş yerlerinin yaygınlaştırılması gerektiğini vurguladı.
“Yardım Değil, Hak Temelli Yaklaşım Gerek”
DEM Parti Hakkâri Milletvekili Onur Düşünmez, engellilere yönelik bakış açısının “yardım temelli” değil, “hak temelli” olması gerektiğini savundu. “Acıma ve merhamet, sorunları çözmüyor; aksine engellileri dışlıyor,” diyen Düşünmez, ayrımcı yaklaşımların tüm sorunların temelinde yattığını belirtti. Engellilerin eşit yurttaş olarak görülmesi gerektiğini vurgulayan Düşünmez, “Bu bakış açısı değişmedikçe sorunlar artarak devam edecek,” uyarısında bulundu.
Veri Eksikliği ve Ayrımcılık Sorunu
CHP Bursa Milletvekili Kayıhan Pala, Türkiye’de engellilere dair güncel bir veri tabanının olmamasını en büyük sorunlardan biri olarak gördü. Engellilerin yaş, engel türü gibi bilgilerinin bilinmediğini söyleyen Pala, mevcut düzenlemelerin uygulamada yetersiz kaldığını belirtti. “Engelliler, kendi seçimlerini yapma özgürlüğüne sahip olmalı. Ayrımcılık olmamalı, topluma tam katılımları sağlanmalı,” dedi. Pala, sağlık hizmetlerinde engellilere özel bilgi eksikliği, ayrımcı tutumlar ve erişilemeyen tesisler olduğunu da ekledi. Ayrıca, engellilerin karar alma mekanizmalarına katılımının şart olduğunu vurguladı.
AK Parti’den “1500 Maddelik Külliyat” Vurgusu
AK Parti Düzce Milletvekili Ayşe Keşir, 2005’te çıkarılan Engelliler Kanunu’nun dönüm noktası olduğunu söyledi. “Yönetmelikler ve uluslararası sözleşmelerle 1500 maddelik bir engelli külliyatımız var,” diyen Keşir, geçmişte önemli adımlar atıldığını savundu. Ancak ihtiyaçların değiştiğini kabul eden Keşir, farklı engel gruplarına ve birden fazla engeli olan bireylere yönelik daha özel programlar gerektiğini belirtti. “Bu komisyon, yeni ihtiyaçları tespit etmek için çok faydalı olacak,” dedi.
Engelli Vatandaşlar da Süreci İzledi
Genel Kurul’daki görüşmeler sırasında, bedensel engelli Yiğithan Kalfa, babası Murat Kalfa ve AK Parti Trabzon Milletvekili Vehbi Koç, izleyici locasından tartışmaları takip etti. Bu, engelli bireylerin sürece doğrudan dahil olma isteğinin güçlü bir göstergesiydi.
Tüm Partilerden Destek: Komisyon Kuruldu
Görüşmelerin ardından, engelli bireylerin sorunlarını araştırmak ve kalıcı çözümler üretmek için Meclis Araştırma Komisyonu kurulması oybirliğiyle kabul edildi. Komisyon, tüm partilerin olumlu oylarıyla destek gördü. 3 ay boyunca çalışacak olan komisyon, engellilerin eğitim, istihdam, erişim ve ayrımcılık gibi sorunlarına odaklanacak.
Umut Veren Bir Başlangıç
Bu komisyon, engelli bireylerin ve ailelerinin yıllardır beklediği çözümler için bir umut ışığı. Engelli Bakanlığı önerisi, kota sisteminin güçlendirilmesi ve hak temelli yaklaşımlar, tartışmaların ana başlıkları oldu. Toplum, komisyonun çalışmalarını ve ortaya çıkacak çözümleri merakla bekliyor. Engelli vatandaşların eşit, onurlu ve erişilebilir bir yaşam sürmesi için bu adım, önemli bir başlangıç olabilir.
