MCHC, belirli bir kırmızı kan hücresi hacmindeki ortalama hemoglobin konsantrasyonunu belirleyen bir değerdir.
“Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration” ifadesinin kısaltması olan MCHC, alyuvarların içinde bulunan hemoglobinin yüzdelik dilim olarak ortalama miktarını gösterir. Hemoglobin konsantrasyonunu belirleyen bir değer olan MCHC, düşük veya yüksek konsantrasyona sahip olduğunda bu durum vücut dokularındaki oksijen taşıma kapasitesinin değiştiği anlamına gelir.
MCHC değerinin düşük veya yüksek olması kansızlığın türünü belirleme konusunda yardımcı olur. MCHC düşüklüğü demir eksikliği anemisiyle ilişkilendirilirken, MCHC yüksekliği ise hemolitik anemiden kaynaklıdır.
MCHC düşüklüğü genellikle demir eksikliği anemisi kaynaklı meydana geldiği için tedavisi de demir eksikliğini gidermeye yönelik olacaktır. Bu doğrultuda kişiye demir ilaçları verilir ve MCHC değerinin normal aralıklara getirilmesi sağlanır.
MCHC yüksekliğinde de ağırlıklı neden hemolitik anemi olduğundan dolayı, tedavi de bu şekilde planlanır. MCHC yüksekliğinin nedeni B12 ve folik asit eksikliğine bağlı ise bu takviyeleri yeterli dozda ve duruma göre ömür boyu da kullanmak gerekebilir.
MCHC Değeri Kaç Olmalı?
MCHC'nin ortalama referans aralığı 32 - 36 gram/desilitre (g/dL) veya 320 - 360 gram/litre (g/L) aralığında olmalıdır. Bu değerin altı MCHC düşüklüğü, üstü ise MCHC yüksekliği olarak kabul edilir. Ancak bazı durumlarda testin yaptırıldığı laboratuvara göre değerler değişkenlik gösterebilir.
MCHC Düşüklüğü Neden Olur? Belirtileri Nelerdir? Tedavisi Nasıl Yapılır?
MCHC düşüklüğünün en yaygın nedeni demir eksikliği anemisidir. Demir eksikliğinin yanında akdeniz anemisi taşıyıcılığı, kronik hastalık anemisi, sideroblastik anemi, kronik inflamasyon, çölyak hastalığı ve böbrek hastalıkları da MCHC düşüklüğüne yol açabilir.
MCHC düşüklüğünün başlıca nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Demir eksikliği ve anemisi
- Akdeniz anemisi taşıyıcılığı ve akdeniz anemisi hastalığı
- Kronik hastalık anemisi
- Sideroblastik anemi
- Kronik inflamasyon
- Çölyak hastalığı
- Böbrek hastalıkları
- Kurşun zehirlenmesi
MCHC düşüklüğünün belirtileri genel olarak demir eksikliği anemisine bağlı olarak ortaya çıkar. Bu belirtilerin başında kronik yorgunluk, baş dönmesi, nefes darlığı, cilt solukluğu, vücudun kolay morarması gelir. Bu belirtiler uzun vadeye yayıldığında kişiye zarar verebileceği için düşük MCHC değerlerinin uygun tedavi yöntemiyle normal seviyelere çekilmesi gerekir.
Demir eksikliği anemisine bağlı ortaya çıkan MCHC düşüklüğü, kişide şu belirtileri gösterebilir:
- Kronik yorgunluk ve halsizlik
- Baş dönmesi
- Baş ağrısı
- Nefes darlığı
- Kalp atışlarında düzensizlik
- Cilt solukluğu
- Vücudun kolay morarması
- Konsantrasyon kaybı
MCHC düşüklüğünün doğru olarak tedavi edilebilmesi için öncelikle MCHC düşüklüğüne neyin neden olduğunun aydınlatılması gerekir. Bazı ilaçların kullanımı, gıda takviyeleri geçici olarak MCHC değerini yükseltebilmekle birlikte, altta yatan neden bulunmadan yapılan bu gibi tedaviler ileri dönemde yarardan çok zarar verebilir. MCHC düşüklüğünün düzeltilmesi öncesi doktorunuz tıbbi özgeçmişinizi, aile hikayenizi öğrenmeyi ve ek tetkik yaptırmanızı isteyebilir.
MCHC düşüklüğünün en sık görülen nedeni demir eksikliği anemisidir. Altta yatan neden belirlendikten sonra doktorunuzun önereceği demir ilaçlarını kullanmak yararlı olabilir.
Ancak kronik MCHC düşüklüğü kronik hastalıklara bağlı olarak da düşebilmektedir. Kronik hastalıklara bağlı olarak yaşanan MCHC düşüklüğü alttaki hastalık kontrol altına alınmadan düzelmez. Bu hastalara gereksiz demir verilmesi ek zararlara yol açabilir.