23 Nisan 2025 tarihinde İstanbul’da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem, sadece şehirde değil tüm Marmara Bölgesi’nde büyük paniğe neden oldu. 13 kilometre derinlikte gerçekleşen ve yaklaşık 13 saniye süren deprem sonrası 291’in üzerinde artçı sarsıntı kaydedildi. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) öncülüğünde hazırlanan bilimsel ön rapor ise depremin etkileri ve olası riskler hakkında önemli bulgular içeriyor.
İstanbul Depremi Nerede Oldu, Kaç Saniye Sürdü?
Deprem, 23 Nisan günü saat 12.49’da, Silivri'nin 26 kilometre güneyinde, Orta Marmara Sırtı’nda meydana geldi. Uzmanlara göre ana şok, yaklaşık 20x12 kilometrelik bir alanda, 30 santimetrelik yer değiştirmeyle oluştu. Deprem, sağ yanal doğrultulu faylanma karakteri gösterdi.
İTÜ'den Kritik Rapor: Sadece Yüzde 12’lik Enerji Boşaldı
İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Kumral’ın koordinasyonunda hazırlanan raporda, 1766 yılından bu yana biriken sismik enerjinin yalnızca yüzde 12’sinin boşaldığı vurgulandı. Yani büyük İstanbul depreminin riski hâlâ masada.
291 Artçı Deprem ve 40 Kilometrelik Hareketlilik
Raporda, 25 Nisan itibarıyla bölgede 291'in üzerinde artçı sarsıntı tespit edildiği belirtildi. Bu artçılar özellikle Kumburgaz Havzası ve kuzey bloktaki ikincil fay hatlarında yoğunlaştı. Bazı sarsıntılar 30 kilometre derinliğe kadar ulaştı.
En Yüksek İvme Küçükçekmece’de Ölçüldü
Depremin en yüksek yer ivmesi, Küçükçekmece ilçesinde kuzey-güney yönünde 0,2 g olarak kaydedildi. Bunu Eyüp, Marmara Ereğlisi ve Avcılar takip etti. Diğer yüksek ivme değerleri:
- Sazlıbosna Barajı: 0,16 g
- Marmara Ereğlisi Sahili: 0,1 g
- Arnavutköy: 0,1 g
Bu verilere göre, ivme değerlerinin sadece uzaklıkla değil, zemin yapısı, topoğrafya ve jeolojik faktörlerle de bağlantılı olduğu tespit edildi.
Kumburgaz Fayı’nın Sadece 0,3 Metresi Kırıldı
Kumburgaz segmentiyle ilgili yapılan analizlerde, 1766’dan bu yana biriken 3,7 metrelik atımın yalnızca 0,3 metresi boşaldı. Bu, söz konusu segmentin büyük bir kısmının hâlâ kırılmamış olduğu anlamına geliyor.
Orta Marmara Çukuru’nda Gerilim Yoğunlaştı
Rapora göre ana şok ve artçılar dar bir alanda gerçekleşmiş olsa da, sismik gerilim Orta Marmara Çukuru yönünde artmaya devam ediyor. Bu da yeni bir büyük deprem ihtimalini güçlendiriyor.
Uzmandan Uyarı: “Fayın Büyük Kısmı Hâlâ Yerinde Duruyor”
İTÜ MATAM Müdürü Prof. Dr. Cenk Yaltırak, son depremin sadece Kumburgaz segmentinin 20 kilometrelik kısmında meydana geldiğini, oysa fayın tamamının 80 kilometre olduğunu vurguladı:
“Fayın yalnızca küçük bölümünde yaklaşık 30 santimetrelik bir hareket yaşandı. Halbuki aynı bölgede 3,7 metrelik bir gerilim birikmiş durumda. Bu, büyük depremin habercisi değil ama ‘Stres boşaldı’ demek de yanlış. Fayın büyük kısmı yerinde duruyor.”
Zincirleme Kırılma Riski: En Kötü Senaryo Uyarısı
Yaltırak, 1999 İzmit Depremi örneğini hatırlatarak tek bir depremin değil, bir dizi fayın zincirleme kırılmasıyla oluşan yıkımların daha büyük tehlike oluşturduğunu ifade etti. Benzer bir senaryonun 2023 Kahramanmaraş depremlerinde de yaşandığını belirten Yaltırak, şu değerlendirmede bulundu:
“Anadolu’da büyük depremler tekil değil, zincirleme. Farklı segmentlerin arka arkaya kırıldığı senaryo, ‘en kötü senaryo’dur ve hazırlıklı olmamız gereken budur.”
