İnternet ortamında kontrolsüzce yapılan haber kopyalama ve bundan gelir elde etme devri sona eriyor. TBMM, haber üreticilerinin içerik üzerindeki haklarını koruyacak, telif düzenlemelerini içeren “Dijital Telif Yasası” için hazırlıklarını sürdürüyor. Düzenlemenin, 2025 yılı Haziran ayına kadar yasalaşması bekleniyor.
TBMM Google Yetkililerini Dinledi
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu, dijital mecralar ve algoritma değişikliklerinin medyaya etkilerini masaya yatırdı. Bu kapsamda, Google’ın çeşitli bölümlerinden üst düzey temsilciler Komisyona sunum yaptı. Görüşmelere; Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti. Kamu İlişkileri ve Politikaları Direktörü Tolga Sobacı, Google Arama Sözcüsü Johannes Mathias Müller, Google Fransa, Ortadoğu ve Afrika’dan Sorumlu Haber Ortaklıkları Direktörü Faten Dubarry Bouhaouala ve Kamu İlişkileri Müdürü Duygu Yücesoy katıldı.
Google: Algoritma Değişiklikleri Siyasi Değil, Ürün Güncellemesi
Google Türkiye temsilcisi Tolga Sobacı, algoritma değişiklikleri nedeniyle bazı haber sitelerinin kapanması yönündeki iddiaları reddetti. Sobacı, “Biz herhangi bir siteyi öne çıkarmak ya da geriye düşürmek amacıyla hareket etmiyoruz. Tüm algoritma güncellemeleri kullanıcı deneyimini iyileştirmek ve ürünün kalitesini artırmak amacıyla yapılıyor” dedi. Ayrıca, bu süreçlerin şeffaf olduğunu ve yayıncılara gerekli bilgilendirmelerin sağlandığını vurguladı.
Google Arama Sözcüsü Johannes Mathias Müller ise, 2023 yılında 4.781 adet algoritma güncellemesi yapıldığını belirtti. Bu güncellemelerin kullanıcıların daha kaliteli içeriğe erişmesini sağlamak amacıyla küresel ölçekte uygulandığını ifade etti.
Kalite Değerlendirmesi 4 Ana Başlıkta Yapılıyor
Google’ın kalite denetim süreci hakkında da detay veren Müller, içeriklerin “Uzmanlık, Deneyim, Yetkinlik ve Güvenilirlik (E-E-A-T)” kriterleriyle değerlendirildiğini belirtti. Dünya genelinde yaklaşık 10 bin kalite değerlendiricisinin görev yaptığını ve Türkiye'deki içeriklerin de bu sistem içerisinde analiz edildiğini söyledi.
Yakın zamanda gerçekleştirilen algoritma güncellemelerinde, özellikle yapay metin içeriklerinin tespiti ve filtrelenmesi gibi değişikliklerin öne çıktığını ifade eden Müller, “Temel algoritma güncellemeleri çok sayıda sinyali dikkate alır ve bu, sıralamalarda dalgalanmalara neden olabilir. Ancak bu süreç, kullanıcı deneyimini iyileştirme amacı taşır” dedi.
Yayıncılar İçin Destek Programları Sürüyor
Google Fransa, Ortadoğu ve Afrika’dan Sorumlu Haber Ortaklıkları Direktörü Faten Dubarry Bouhaouala, Türkiye’deki medya kurumlarıyla iletişim halinde olduklarını ve sorun yaşayan yayıncılara gerekli bilgilendirmeleri yaptıklarını belirtti. Ağustos 2023'teki algoritma güncellemesinden sonra birçok Türk yayıncıyla görüştüklerini ifade eden Bouhaouala, “Ocak ayında bağımsız medya temsilcileriyle bir araya geldik. Ay sonunda da yeni görüşmeler gerçekleştireceğiz” dedi.
Google’ın Türkiye’deki yayıncılara yılda yaklaşık 10 milyar tıklama sağladığını, çeşitli reklam araçları ile gelir elde etme imkânı sunduğunu ve bu araçlarla üyelik modelleri geliştirilmesini desteklediklerini de sözlerine ekledi.
Meclis’ten Eleştiriler: "Katkınız Yok, Telif Ödemelisiniz"
Komisyonda söz alan CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan, Google’ın dijital pazardaki payının büyüklüğüne dikkat çekerek, “Google bu pazarda en fazla kazananlardan biri ama paylaşmaya gelince adım atmıyor. Eğittiğiniz bin 200 kişiyi algoritmalarınızla etkisiz hale getirdiniz. Türkiye’ye hiçbir katkınız yok” ifadelerini kullandı. Özkan, zorunlu dijital telif ödemesi konusundaki teklifin değerlendirilmesini istedi.
CHP Ankara Milletvekili Okan Konuralp ise, 12 Mart 2025’te kapanmak zorunda kalan yayın organlarını hatırlatarak Google’ın tutumunu eleştirdi: “Sanki hiçbir şey olmamış gibi, tüm sorun medya kuruluşlarının başarısızlığıymış gibi konuşuyorsunuz. Ancak gerçekte yaşananlar çok daha karmaşık ve sizin de sorumluluğunuz var.”
Dijital Telif Düzenlemesi Yayıncıları Koruyacak
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı Hüseyin Yayman, tüm paydaşların sürece dahil olduğu yeni düzenleme ile içerik üreticilerinin haklarının korunacağını belirtti. Yayman, “Yasama yılı kapanmadan Dijital Telif Yasası'nı hayata geçirmeyi hedefliyoruz” dedi.
