AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’a çarpıcı bir öneri sundu: “Halkın döviz alması yasaklansın, sadece ithalat ve ihracat yapanlar döviz alabilsin!” Kulak burun boğaz doktoru olan Güneş’in, “Ekonomist değilim” diyerek sunduğu bu teklif, ekonomi çevrelerinde şaşkınlık yarattı. Yaklaşık 45 yıl önce Turgut Özal tarafından kaldırılan döviz yasağının yeniden gündeme gelmesi, tartışmaları alevlendirdi. İşte detaylar!
Döviz Yasağı Önerisi: “Halk Alamasın, Sadece İş İnsanları Alsın!”
İsmail Güneş, 7 Mayıs’ta Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı konuşmada, Merkez Bankası’nın rezerv kaybını önlemek için radikal bir adım önerdi. “Vatandaşın döviz almasını yasaklayalım, sadece ithalat ve ihracat yapanlar bankalar aracılığıyla döviz alsın,” diyen Güneş, bu yolla dövize talebin azalacağını ve rezervlerin korunacağını savundu. Önerisi, komisyondaki bürokrat ve ekonomist milletvekillerini şaşırttı.
“Ekonomist Değilim Ama…”: Dijital Para Çıkışı
Kulak burun boğaz uzmanı olan Güneş, ekonomik bilgisi olmadığını itiraf ederek, “Ben ekonomist değilim ama bir yol var diye düşünüyorum,” dedi. Alternatif olarak, dolar, euro veya altına endeksli bir dijital para sistemi önerdi. “Vatandaşın yatırımları bu dijital para üzerinden yapılabilir. Döviz bulundurmak yasaklanırsa sorun çözülür,” iddiasında bulundu. Ancak bu öneri, ekonomi kurallarına aykırı bulunarak eleştirildi.
Önerinin Arka Planı: Rezerv Krizi ve Döviz Talebi
Türkiye’de son yıllarda artan döviz talebi, Merkez Bankası rezervlerini eritti. Hükümetin faiz ve döviz politikalarına yönelik eleştiriler sürerken, Güneş’in önerisi, siyasi müdahalelerin ekonomiyi daha da karmaşık hale getirebileceği endişesini artırdı. 1980’lerde Turgut Özal’ın serbest piyasa reformlarıyla kaldırılan döviz yasağının yeniden gündeme gelmesi, ekonomik özgürlükler açısından tartışma yarattı.
Eleştiriler: “Piyasaya Müdahale Artar”
Ekonomistler, döviz yasağının piyasalarda güvensizliği artırabileceğini ve karaborsayı tetikleyebileceğini belirtiyor. Güneş’in önerisi, serbest piyasa dinamiklerine ters bulunurken, dijital para fikri de teknik ve yasal altyapı eksiklikleri nedeniyle uygulanabilir görülmedi. Komisyonda, önerinin pratikte nasıl işleyeceği soruları yanıtsız kaldı.