Pentagon’un gizli belgelerinde Proje 2025! ABD’nin yeni savaş planı sızdı

Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) gündemi sarsan bir gelişme yaşandı. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth tarafından imzalanan gizli yönlendirme belgesinde, Pentagon’un Tayvan’ı Çin’e karşı savunma stratejisinin öncelikli hale geldiği ortaya çıktı.

Proje 2025 Raporuyla Benzerlik Taşıyor

Washington Post’un özel haberine göre, bu belgede yer alan ifadeler, Donald Trump’ın yeniden başkan olması durumunda uygulayacağı iddia edilen Proje 2025 raporuyla büyük benzerlik taşıyor.

Çin Öncelikli Tehdit!

Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı Pete Hegseth, ordunun stratejik önceliklerini, Çin’in Tayvan’ı ele geçirmesini engellemeye ve iç güvenliği sağlamaya odaklanacak şekilde yeniden düzenledi. Bu değişiklik, Avrupa ve diğer bölgelerdeki olası tehditlerin bir ölçüde göz ardı edilmesini içeriyor. “Gizli/Yabancı Uyruklular İçin Yasak” damgasını taşıyan bu gizli belge, Mart ayında Pentagon içinde dağıtıldı ve Hegseth tarafından onaylandı.

Grönland ve Panama

Belgede, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin ile olası bir savaşa yönelik hazırlıkları ve ülkeyi “yakın çevresinden” gelen tehditlere karşı koruma stratejisi detaylandırılıyor. Bu kapsamda, Grönland ve Panama Kanalı gibi bölgeler kritik noktalar arasında gösteriliyor.

Trump’ın ilk başkanlık döneminde ve Biden yönetiminde Çin, ABD’nin en büyük stratejik rakibi olarak görülürken, Hegseth’in direktifi bu tehdide yeni bir boyut ekliyor. Tayvan’a yönelik olası bir Çin saldırısını ABD için en öncelikli senaryo olarak tanımlayan belge, Pentagon’un askeri stratejisini büyük ölçüde Hint-Pasifik bölgesine yönlendirdiğini gösteriyor.

ABD, Avrupa ve Orta Doğu’daki Baskısını Azaltıyor

Belgeye göre, Pentagon, sınırlı kaynaklar ve personel nedeniyle “diğer bölgelerdeki risklere” daha fazla tolerans göstermeyi kabul ediyor. Bu durumda, Avrupa, Orta Doğu ve Doğu Asya’daki müttefiklerin, Rusya, Kuzey Kore ve İran gibi tehditlere karşı daha fazla savunma harcaması yapmaları bekleniyor. Ayrıca, terörle mücadelede de önceliklerin değişeceği ifade ediliyor. ABD, doğrudan tehdit oluşturabilecek gruplara karşı mücadeleyi öne çıkaracakken, Orta Doğu ve Afrika’daki bölgesel istikrarsızlık yaratan, ancak küresel tehdit oluşturma potansiyeli olmayan militan gruplara yönelik operasyonların önemi azalacak.

Hegseth’in, belgede “Çin, Savunma Bakanlığı’nın en büyük tehdit önceliğidir. Tayvan’ın Çin tarafından hızla ele geçirilmesinin önlenmesi ve ABD anavatanının korunması, Bakanlığın ana hedefidir” şeklinde ifadeler kullandığı görülüyor.

Savaş Planlarında Yeni Hedef Çin

Pentagon, büyük çaplı savaş stratejilerini yalnızca Çin üzerine yoğunlaştırmayı planlıyor, Rusya tehdidini ise Avrupa’daki müttefiklerine devretmeyi hedefliyor. Biden yönetiminin 2022 Ulusal Savunma Stratejisi, NATO’yu ve müttefiklerini Rusya’nın saldırganlığına karşı “ABD’nin en güçlü küresel stratejik avantajı” olarak görürken, Hegseth’in direktifi, NATO’nun “çok daha büyük bir yükümlülük üstlenmesi gerektiğine” dikkat çekiyor.

Heritage Vakfı’nın Etkisi

Hegseth’in hazırladığı dokuz sayfalık yönlendirme belgesinde, Heritage Vakfı’nın 2024’te yayımladığı uzun raporla büyük benzerlikler bulundu. Washington Post’un analizine göre, bazı bölümler neredeyse kelimesi kelimesine örtüşüyor. Vakfın raporunda Pentagon’un ana odaklanması gereken üç temel stratejik öncelik belirleniyor: Tayvan’ın Çin tarafından işgalinin engellenmesi, iç güvenliğin güçlendirilmesi ve müttefiklerin savunma harcamalarının artırılması. Hegseth’in belgesinde de bu maddeler yer alıyor. Ancak, Kongre’deki güvenlik komiteleri tarafından değerlendirilen belge, Cumhuriyetçiler ve Demokratlar arasında kafa karışıklığına neden oldu. Bir Kongre yetkilisi, belgenin “ABD’nin küresel askeri gücünü artırmaya yönelik istekle, dünyanın birçok bölgesinden geri çekilme planlarının çelişkili olduğunu” ifade etti.

Peki, Proje 2025 Nedir?

Proje 2025, 2023 yılında Amerikan muhafazakar düşünce kuruluşu Heritage Foundation tarafından yayımlanan önemli bir siyasi girişimdir. Bu projenin temel amacı, Donald Trump’ın 2025’te yeniden başkanlık koltuğuna oturmasının ardından, ABD federal hükümetini yeniden yapılandırmak ve yürütme gücünü pekiştirmek amacıyla muhafazakar ve sağcı politikaların güçlendirilmesidir. Trump, Proje 2025’in bazı unsurlarını uygulama niyetini sıkça reddetse de, proje geniş bir etki yaratmıştır.

Proje, 1981 yılından bu yana yayımlanan Liderlik Görevi dizisinin dokuzuncu bölümünü oluşturmakta ve yürütme organının başkanın tamamen denetiminde olması gerektiği fikrini temel alır. Bu yaklaşım, üniter yürütme teorisinin tartışmalı bir yorumunu savunur. Proje, binlerce federal kamu görevlisinin, başkana sadık isimlerle değiştirilmesini öneriyor. Savunucuları, bu stratejinin hükümet bürokrasisini ortadan kaldırarak, geniş, hesap vermeyen yapıları küçülteceğini savunuyorlar. Ayrıca, hükümete ve topluma muhafazakar Hristiyan değerlerinin yerleşmesini amaçlayan bir vizyonu da ortaya koyuyor. Eleştirmenler ise Proje 2025’i, ABD’yi otokratik bir yapıya dönüştürmeyi hedefleyen, otoriter bir plan olarak değerlendiriyor ve Hristiyan milliyetçiliğinin tehlikeli bir şekilde güçlendiğine dikkat çekiyorlar.