Onkoloji, Yunanca kökenli bir kelime olup “onkos” (şişlik, tümör) ve “logos” (bilim) sözcüklerinden türetilmiştir. Tıpta kanserin oluşumunu, gelişimini, tanı ve tedavisini inceleyen uzmanlık dalıdır. Bu alanda çalışan uzman hekimlere onkolog denir.

Onkolojinin Tanımı

Onkoloji, kanser hastalıklarını inceleyen, teşhis eden, tedavi eden ve hastaların takibini sağlayan tıp bilimidir.

Kanser; hücrelerin kontrolsüz çoğalması ve yayılması sonucu ortaya çıkan bir hastalıklar grubudur. Onkoloji bu hastalıkların nedenlerini, mekanizmalarını, türlerini ve tedavi yöntemlerini araştırır.

Onkolojinin Alt Dalları

1. Tıbbi Onkoloji

  • İlaçla tedavi yöntemlerini kapsar: kemoterapi, immünoterapi, hedefe yönelik tedaviler, hormon tedavisi.

  • Hastanın tanı aldıktan sonra genel tedavi planını yapar.

  • Hem metastatik hem erken evre kanserlerin yönetiminde rol oynar.

2. Radyasyon Onkolojisi

  • Kanserli hücreleri radyoterapi (ışın tedavisi) ile yok etmeyi amaçlar.

  • Yüksek enerjili X ışınları veya proton ışınları kullanılır.

  • Genellikle cerrahi ve kemoterapi ile kombine uygulanır.

3. Cerrahi Onkoloji

  • Kanserli dokunun veya tümörün cerrahi yöntemlerle çıkarılmasını kapsar.

  • Erken evrede yakalanmış bazı kanserlerde tek başına yeterli olabilir.

4. Pediatrik Onkoloji

5. Hematolojik Onkoloji

  • Kan ve lenf sistemi kaynaklı kanserlerle ilgilenir: lösemi, lenfoma, multipl miyelom.

Onkolojide Kullanılan Tanı Yöntemleri

  • Biyopsi (hücre örneği alınması)

  • BT (Bilgisayarlı Tomografi)

  • MR (Manyetik Rezonans)

  • PET-CT (yayılımın tespiti)

  • Kan testleri (tümör belirteçleri, genetik analizler)

Onkolog Kime Denir?

Onkolog, tıp fakültesini bitirdikten sonra iç hastalıkları (dahiliye) veya çocuk sağlığı alanında uzmanlık yapıp, ardından tıbbi onkoloji alanında yan dal eğitimi alan hekimdir. Ayrıca radyasyon onkolojisi ve cerrahi onkoloji için de ilgili alanlarda uzmanlık gerekir.

Onkolojinin Önemi

  • Kanser, dünya genelinde en sık görülen ölüm nedenlerinden biridir.

  • Erken tanı sayesinde birçok kanser türü tedavi edilebilir veya kontrol altına alınabilir.

  • Onkoloji, sadece hastalığı değil, aynı zamanda hastanın yaşam kalitesini de önemser (palyatif bakım, psikososyal destek vb.).