Batı Afrika ülkesi Liberya’da M çiçeği (mpox) virüsüne yakalanan kişi sayısı 78'e çıktı. Ulusal Halk Sağlığı Enstitüsü (NPHIL) Genel Müdürü Dougbeh Chris Nyan’ın verdiği bilgilere göre, ülkede son olarak 4 yeni vaka daha kayda geçti.
10 Bin Aşı Alınmıştı
Ocak ayından bu yana artış gösteren vakalar nedeniyle sağlık otoriteleri teyakkuzda. Liberya, geçen ay Avrupa Birliği Komisyonu’ndan 10 bin 800 doz M çiçeği aşısı teslim alarak mücadele sürecini güçlendirmeyi hedefliyor.
Fare ve sincap gibi kemirgenlerden ya da enfekte kişilerden bulaşabilen virüs, özellikle deri döküntülerine temasla yayılıyor. Belirtiler genellikle yüksek ateş, kas ve sırt ağrısı, lenflerde şişme ve ciltte su çiçeğini andıran kabarcıklarla ortaya çıkıyor. Virüse karşı özel bir tedavi yöntemi bulunmasa da, çoğu hasta antiviral ilaçlarla iyileşiyor.
Semptomları neler?
İlk belirtiler arasında ateş, baş ağrısı, şişlikler, sırt ağrısı ve kas ağrıları yer alıyor.
Ateş düştükten sonra, genellikle yüzde başlayıp vücudun diğer bölgelerine, en yaygın olarak da avuç içlerine ve ayak tabanlarına yayılan bir döküntü gelişebiliyor.
Aşırı kaşıntı yapan veya ağrılı olabilen döküntüler değişip farklı aşamalardan geçebiliyor ve sonunda kabuk oluşturup dökülüyor. Bazen döküntüler deride iz bırakabiliyor.
Enfeksiyon genellikle kendiliğinden iyileşiyor ve yaklaşık 14-21 gün sürüyor. Ciddi vakalarda lezyonlar tüm vücuda, özellikle de ağız, göz ve cinsel organlara yayılabiliyor.
Nasıl bulaşır?
Mpox, enfekte kişiyle yakın temas yoluyla insandan insana yayılıyor. Cinsel ilişki, cilt teması ve enfekte kişinin yakınında konuşmak veya nefes almak da buna dahil.
Virüs açık yaralar, solunum yolu ya da gözler, burun veya ağız yoluyla da bulaşabiliyor.
Virüsün bulaştığı çarşaf ve nevresim, giysiler ve havlular gibi nesnelere dokunarak da hastalık yayılabiliyor.
Maymunlar, sıçanlar ve sincaplar gibi enfekte hayvanlarla yakın temas da başka bir tehlike unsuru.
2022'deki küresel salgın sırasında virüs çoğunlukla cinsel temas yoluyla yayılmıştı.
Vakaların yüzde 96'sının görüldüğü Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki mevcut salgın da cinsel temastan kaynaklanıyor.
Mpox virüsü olan kişilerle yakın temastan kaçınılması ve virüsün olduğu yerlerde bulunanların ellerini sık sık yıkaması tavsiye ediliyor.
Mpox olan kişiler, vücudundaki döküntüler kaybolana kadar kendilerini izole etmeli.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), iyileştikten sonra 12 hafta boyunca cinsel ilişkiye girerken önlem olarak prezervatif kullanılması gerektiğini söylüyor.
