Ludizm, 19.yüzyılın ortalarında ortaya çıkmış yeni bir kavramdır. Sanayi Devrimi, başta psikoloji bilimi olmak üzere felsefe, sosyoloji, tarih gibi birçok bilim dalını derinden etkilemiştir. Fen bilimleri açısından ise büyük bir gelişmeyi tetiklemiştir.
Ludizm Nedir? Nasıl Ortaya Çıktı?
Ani gelişen makineleşme süreci Avrupa'daki insanların psikolojisini derinden etkiledi. Özellikle kırlardan, yoksul kent yapılanmalarına (Getto) gelen insanlar, açlık korkusuyla sanayinin işleyişine dahil oldu. Ancak makineleşmenin durmaması, her gün yeni bir makinenin icat edilmesi pek çok işçinin aç kalma korkusu nedeniyle yaşadığı travmalarını tetikledi. Psikoloji biliminde Ludizm, makinelerin işçilerin yerini alarak onları işsiz bırakacağı konusunda insanların taşıdığı korku olarak tanımlandı.
Ludizm, işçiler tarafından uygulanan bir eylem metodu olarak ortaya çıktı. 19. yüzyıl İngiltere'sinde tekstil işçilerinin, iş gücünden tasarruf sağlayan makinelerin imalathanelere yerleştirilmesiyle işsiz kalacaklarını düşünmeleri çeşitli eylemlere yol açtı. İşçiler, tepkilerini makineleri kırarak ortaya koydu. Makineleşmenin karşısında insanlar, makinelerden kurtularak çözüm bulacaklarını düşündüler. Ancak, Ludist eylemlere rağmen korkularının tetiklenmesi devam etti. Çünkü işçilerin gerçekleştirdiği eylemler, makineleşmeyi azaltmak bir yana dursun daha çok arttırdı.
1799-1800 yıllarında İngiltere Parlamentosunun kabul ettiği Birleşme Yasası, işçileri örgütlenmelere itti. Ludizm korkusu yaşayan işçiler. örgütlenmeler üzerinden varlığını sürdürdü. Ludist eylemlere destek olan işçiler genellikle, geceleri maske takarak faaliyet gösterdi. Yerel halk ve kentin dışına itilmiş kesimler bu işçileri destekledi.
Ludizm'e Karşı Mücadele
İngiltere'de yaşanan gelişmeler, Ludizm'e karşı tedbirler alınmasına sebebiyet verdi. Bu tedbirler başlarda patronlar tarafından işçilerin vurulması, Ludist örgütlenmelerin dağıtılması olarak şekillense de başarılı olamadı. Liverpool 2. Kontu Robert Banks Jackson hükûmeti, 1813'te York'ta bir toplu yargılama ile, birçok asılma ve sürgünle sonuçlanacak, sert baskıcı önlemler aldı. Fakat bu önlemlerde şiddeti arttırdı. Merkezi otorite başta olmak üzere patronlara karşı duyulan öfke yükselmeye devam etti.
İngiltere, özellikle başbakan Benjamin Disraeli döneminde işçi haklarında bir dizi yeni reformlara gitti. Fabrikalarda çalışan insanlara iş garantisinin verilmesi Ludizm'in bastırılmasında en önemli bir etken oldu. Ayrıca işçilerin refah düzeylerinin arttırılması da İngiltere'nin iç karışıklığa gitmesinin önünü kesti. Refah toplumu tasarıları Ludizm'in baskılanmasına yol açtı.
Günümüzde Ludizm, Yapay Zeka teknolojileri üzerinden yeniden artıyor.
*Ludist liderlerden biri
