Ekrem İmamoğlu cumhurbaşkanı adayı olabilir mi?

Ekrem İmamoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olarak Türk siyasetinin en dikkat çeken isimlerinden biri olmayı sürdürüyor. Ancak, son dönemde yaşanan yolsuzluk soruşturması ve tutuklanması, Cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olup olamayacağını gündeme getirdi.

En Büyük Engel Tutukluluk Hali

İmamoğlu’nun Cumhurbaşkanlığı adaylığına yönelik hukuki engellerin başında, tutukluluğuyla ilgili süreç bulunuyor. Ekrem İmamoğlu, tutuklandığı dosyadan hüküm giyerse Anayasaya göre cumhurbaşkanı adayı olamayacak. Bu durum, 2018 Cumhurbaşkanlığı seçiminde tutuklu olan HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın yaşadığı durum ile benzerlikler taşıyor. Demirtaş, tutuklu olduğu dönemde Cumhurbaşkanlığı seçimine katılabilmişti, çünkü hüküm giymemişti. İmamoğlu’nun da adaylığı, yargılama sürecinin sonucuna bağlı olarak şekillenecek.

Tek Engel Yargı Süreci Değil

Ancak yargı süreci tek engel değil. Ekrem İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı seçilme yeterliliğine sahip olabilmesi için üniversite diploma şartı da bulunuyor. İstanbul Üniversitesi’nin, İmamoğlu’nun diplomasını iptal eden kararının yürütmesinin durdurulması veya iptal edilmesi gerekiyor. Anayasa 101’e göre, cumhurbaşkanı adayının yükseköğrenim diplomaya sahip olması zorunludur. Bu durum da İmamoğlu’nun adaylık sürecinde önemli bir engel teşkil ediyor.

Hüküm Giymiş Kişiler Aday Olamaz

Aynı şekilde, İmamoğlu’nun adaylığını engelleyen bir başka Anayasa maddesi de bulunuyor: Anayasa 76. Madde, yolsuzluk nedeniyle hüküm giymiş kişilerin milletvekili ve cumhurbaşkanı seçilmesini yasaklıyor. İmamoğlu, hakkında açılan yolsuzluk davalarından hüküm giyerse, bu maddeye takılacak. Ancak, mahkeme kararıyla, bu suçlardan ötürü memnu haklarının iade edilmesi de mümkün.

Hakaret Cezasını Unutmamak Gerek

İmamoğlu’nu bekleyen başka bir yargı süreci ise, Yüksek Seçim Kurulu üyelerine hakaret ettiği gerekçesiyle aldığı ceza ve siyasi yasak hükmüdür. 2022’nin Aralık ayında aldığı 2 yıl 7 ay hapis cezası ve siyasi yasak kararının durumu, İmamoğlu’nun adaylık yolunu tıkayabilecek bir diğer faktör olarak karşımıza çıkıyor. Bu davada da nihai karar henüz verilmedi.

Davalar Bitmiyor!

Ayrıca, 2015 yılında Beylikdüzü Belediye Başkanlığı yaptığı dönemde gerçekleştirilen bir ihaleye ilişkin dava da sürüyor. Hakkında 7 yıla kadar hapis cezası talep edilen İmamoğlu’nun davası, 11 Nisan’da yeniden görülecek. Ayrıca, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Akın Gürlek hakkında yaptığı açıklamalar nedeniyle 7 yıl 4 ay hapis cezası istenen bir dava da bulunuyor. Bu davalar da İmamoğlu’nun cumhurbaşkanlığı adaylığına engel olabilecek süreçler arasında yer alıyor.

Ekrem İmamoğlu’nun cumhurbaşkanlığına aday olup olamayacağı, büyük ölçüde yargı süreçlerinin gidişatına ve Anayasa hükümlerine bağlı. Şu an için adaylık şansı, hukuki engeller nedeniyle belirsizliğini korumaya devam ediyor. Mevcut engellerin hepsinden sıyrılabilirse eğer ki, aday olabilir. Ancak bunu da sürecin gidişatında hep beraber göreceğiz.