Böbrek hasarının erken teşhisi hayati öneme sahip!

Böbrek hastalıkları, dünyada olduğu gibi Türkiye’de de adeta salgın halini alan önemli bir halk sağlığı sorudur diyen Tıbbi Biyokimya Uzmanı Prof. Dr. Abdullah Olgun, böbrek hastalıklarının genellikle son dönem böbrek yetmezliği evresinde fark edildiğini belirtti. Prof. Dr. Olgun böbrek hastalıkları ile ilgili olarak, “Ağrı kesici/ateş düşürücü ilaçlar, antibiyotikler, gıda takviyeleri ve fitoterapi ürünleri, görüntüleme (MR, tomografi vb) için kullanılan kontrast maddeler, travmalar, bazı akut ve kronik hastalıklar (diyabet, hipertansiyon, COVID-19 vb) ile bunların tedavisi için kullanılan ilaçlar ve cerrahi dahil birçok girişim, yaşam tarzı, ağır egzersizler, gebelik, uyku apnesi gibi birçok faktör akut böbrek hasarına sebep olabilir. Akut böbrek hasarı böbrek ömrünü kısaltır, kronik böbrek yetmezliği riskini artırır ve sonunda hastalar diyaliz veya böbrek nakli yaptırmak zorunda kalırlar” dedi.

“Böbrek hastalıkları kalp krizine göre iki kat daha fazla ölüme sebep olabilir”

Akut böbrek hasarının erken teşhisi, tıp alanındaki en önemli karşılanmayan ihtiyaçlardan biri olduğu ve kalp krizine göre iki kat daha fazla ölüme sebep olabileceğinin altını çizen Prof. Dr. Olgun, “Böbrek sağlığı korunmazsa öncelikle akut böbrek hasarı oluşur. Yapılan bilimsel araştırmalar en hafif ve tamamen iyileşen akut böbrek hasarının bile masum olmadığını ve kalp damar hastalığı riskini artırdığını göstermektedir. Orta seviyede ve kısmen iyileşen akut böbrek hasarının ve ciddi akut böbrek hasarının kalp damar hastalığı riskinde artışa ek olarak kronik böbrek hastalığı ve böbrek kanseri riskini artırır” diyerek konunun hassasiyetine dikkat çekti.

‘Argeron NephroTesT’

Argeron NephroTesT akut böbrek hasarının (ABH, AKI) çok erken dönemde diğer tüm bulgular normalken tespiti için kullanılan bir idrar testidir. Günün herhangi bir saatinde verilen idrar örneğinde ölçüm yapılabilir. Oda sıcaklığında 24 saate kadar beklemiş idrar örneklerinde de ölçülebilmektedir.

Tıbbın tüm alanları kapsamında yapılan önleme, tarama, tanı, tedavi ve takip hizmetleri doğrudan veya dolaylı olarak böbreklerle de ilgili olabildiği veya böbrekleri de etkileyebildiği için böbrek hasarını asemptomatik veya preklinik aşamada tespit edebilecek NephroTesT bütün tıbbi birimler tarafından kullanılabilmektedir.

Prof. Dr. Olgun, “Akut böbrek hasarı erken evrelerde hiçbir belirti vermeyebilir. Belirtiler genellikle böbreklerin fonksiyonlarını belirgin şekilde kaybetmesine bağlı ileri evrelerde baş göstermektedir. Bu amaçla halen kullanılmakta olan kreatinin gibi “semptomatik testler” ile sinsice oluşmakta olan hasarın çok erken dönemde anlaşılması yani “preklinik böbrek hasarının erken tespiti” genellikle mümkün olamamaktadır. Zira kreatinin testi böbrek kapasitesinin yaklaşık %50-75’i kayboluncaya kadar normal değerlerde ölçülmektedir. NephroTesT kreatininden 36 saat daha erken dönemlerde akut böbrek hasarını tespit edebilmektedir. Dolayısıyla akut böbrek hasarının erken teşhisine  imkan tanır. Hastanın daha yakından izlenmesini, hasara sebep olan girişimin erkenden sonlandırılmasını, gerekirse güvenli alternatif bir girişimin başlatılmasını, hasarın geri döndürülmesi için destek tedavilerin uygulanmasını ve böylelikle kalıcı böbrek hasarının önlenmesini sağlayabilir” dedi.

Son olarak Prof. Dr. Olgun, yatan hastaların yaklaşık %20-30’unda, yoğun bakım hastalarının ise yaklaşık %50’sinde akut böbrek hasarının görüldüğünü, tüm yatan ve yoğun bakım hastalarının düzenli aralıklarla NephroTesT ile takip edilerek akut böbrek hasarının erkenden tespit edilebileceğini ifade etti.