Ağlamak ve Gülmek, Türk basın ve edebiyat tarihinin önemli eserlerinden biridir. Yazarı İlhan Selçuk olan kitap, köşe yazılarından ve kısa anlatılardan oluşur. Selçuk'un gazetecilik üzerinde bıraktığı kalıcı etki bu eserinde net bir şekilde görülmektedir. Kitap ilk kez 1982 yılında Dayanışma Yayınları tarafından basılmıştır.
İlhan Selçuk ve Türk Basın Tarihindeki Yeri
İlhan Selçuk, 1970'li yıllara damga vurmuş bir isimdi. Özellikle yükselen sol - kemalist hareketlerin yazınsal alanda önderlerinden biri olan Selçuk, Yön Dergisi ve Cumhuriyet Gazetesindeki yazılarıyla ünlendi. Dönemin bir diğer önemli sosyalist yazarı Çetin Altan ile Türk soluna dair fikirleri ayrıştığı için rakip oldu. Milli Demokratik Devrim çizgisini benimseyen İlhan Selçuk, 1968 Gençlik hareketlerinde yer alan isimlerin okuduğu önemli yazarlardandı.
Doğan Avcıoğlu ile kurduğu dostluk İlhan Selçuk'u farklı bir noktaya getirdi. Artık yazıları dışında fiili olarak iktidar mücadelesine girişen Selçuk, 9 Mart Darbe girişiminin ardından Ziverbey Köşküne götürülen isimler arasında yer aldı. İlhan Selçuk, yıllar sonra Ziverbey Köşkünde işkenceye uğradığını da itiraf edecekti.
Ancak siyasal etkisinin yanı sıra, Selçuk'un köşe yazma metodu tekti. Yazarlıkta usta bir isimdi. Kendine has uygulamaları ve dil geçişleri vardı. Türkçeyi doğru şekilde, sade ve öz, öz Türkçe kelimelerle kullanmaya dikkat ederdi. Türk devrim tarihinde yer alan anlatılara bağlı kalarak yazardı. Bir anlamda Selçuk, 1923-1950 arasında iktidar olmuş anlayışın temsilcisiydi.
Dili nüktedandı. Sıradan halkın anlayacağı şekilde yazar ve mesajını kısa öz metinlerle verirdi. Köşe yazarlığında "İlhan Selçuk metodu" olarak öğretilen ekol bu çerçevede gelişti. Selçuk'un dönemin sağ görüşlü yazarlarından farklı olarak öz Türkçeye duyduğu meyil, ana akım medyadaki yazarlar tarafından örnek alındı. Hürriyet, Milliyet gibi basın tarihimizin merkezine oturmuş gazetelerde başka yazarlar tarafından Selçuk'un modeliyle yazılmış metinlere yer verildi.
*Cumhuriyet Gazetesi eski Başyazarı İlhan Selçuk
Kitabın Konusu
Ağlamak ve Gülmek, Selçuk'un oluşturduğu yazma tarzına uygun bir eserdir. Kitabı önemli kılan bir husus budur. İlhan Selçuk'un yazarlığını anlamak için okunması gereken eserlerdendir. Kitapta Selçuk'un dilinin nüktedanlığı ve mizahı yanı keşfedilmektedir. Eser, çok boyutlu ve kapsamlı anlatılara yer vermese de, gündelik diliyle kalıcıdır. Kitap, aşk, özgürlük, güncel siyasi meseleler gibi konuları işleyen yazılardan oluşmaktadır.