Türkiye'den ABD'ye kaçırılmıştı: Şimdi Türkiye'ye iade ediliyor!

Marcus Aurelius heykeli 1960’lı yıllarda Burdur’daki Boubon Antik Kenti’nde gerçekleştirilen izinsiz kazılar sonucu gün yüzüne çıkarılmış, ardından yasa dışı yollarla Türkiye dışına çıkarılmıştı.

1980’li yıllardan itibaren Cleveland Sanat Müzesi koleksiyonuna dahil edilen eser, Türkiye tarafından onlarca yıl süren takibe konu oldu. Boubon kökenli eserler, Prof. Dr. Jale İnan öncülüğünde yapılan akademik çalışmalarla uluslararası kamuoyunun gündemine taşınırken, 2021’de Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın New York Manhattan Bölge Savcılığı ve ABD İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi (HSI) ile kurduğu iş birliği sürecin seyrini değiştirdi. Bu iş birliği sayesinde Lucius Verus, Septimius Severus ve İmparator Caracalla’ya ait heykellerin de aralarında olduğu çok sayıda Boubon kökenli eser Türkiye’ye kazandırıldı.

Bilimsel Kanıtlar Sunuldu

Heykelin Boubon Antik Kenti’ndeki Sebasteion yapısına ait olduğu; arkeolojik bulgular, akademik yayınlar, tanık ifadeleri ve bakanlık arşivlerinden elde edilen belgelerle bilimsel olarak ortaya kondu. Bu bulgular ışığında, Manhattan Bölge Savcılığı ve HSI, 2023 yılında heykele el koydu. Cleveland Sanat Müzesi’nin kaygılarını gidermek amacıyla 2024 yılında Türk ve Amerikalı uzmanlarca ortak çalışmalar yürütüldü. Heykelin silikon ayak kalıplarının Boubon’daki kaidelerle bire bir uyum göstermesi, ayrıca Almanya’daki Curt Engelhorn Arkeometri Merkezi’nde yapılan analizlerin eserin uzun süre Boubon’da toprak altında kaldığını doğrulaması, iade kararını pekiştirdi. Cleveland Sanat Müzesi, Türkiye’nin sunduğu kapsamlı bilimsel veriler karşısında eserin iadesini kabul etti. Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye dönüşü, kültürel mirasın korunması adına uluslararası düzeyde örnek iş birliği modeli olarak öne çıktı.